«Πικρή αγάπη»: Ο Γέροντας Παΐσιος για το τι καταστρέφει τις οικογένειες

```html

Οι πιο δύσκολες σχέσεις είναι οι οικογενειακές. Εάν οι επαγγελματικές σχέσεις περιορίζονται στην εργάσιμη ημέρα και οι φιλικές στον ελεύθερο χρόνο, τότε στην οικογένεια ο άνθρωπος περνά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.

Οι οικογενειακές σχέσεις είναι μια ευρεία έννοια. Περιλαμβάνουν τόσο τις σχέσεις μεταξύ των συζύγων όσο και τις σχέσεις μεταξύ των γονέων και των παιδιών διαφορετικών ηλικιών.

Αυτές οι σχέσεις συχνά κρύβονται από τα ξένα μάτια, αλλά αυτό ακριβώς καθιστά τα οικογενειακά προβλήματα πιο ευάλωτα για την ψυχή.

Σήμερα θα μιλήσουμε με τον γέροντα Παΐσιο για αυτά τα δύσκολα θέματα.

Αγάπη ή Εγωισμός;

Κάθε άνθρωπος αναζητά την αγάπη. Αλλά γιατί τόσο συχνά αυτό που ξεκινά με αγάπη μετατρέπεται σε μαρτύριο, προσβολές και έλεγχο; Γιατί οι πιο κοντινοί άνθρωποι προκαλούν ο ένας στον άλλον τον πιο έντονο πόνο; Αυτό εκδηλώνεται ιδιαίτερα συχνά όταν οι σύζυγοι έχουν ήδη τελειώσει τον «μήνα του μέλιτος» και έχουν αρχίσει οι «σκληρές καθημερινές» ή όταν τα ενήλικα παιδιά αρχίζουν να δείχνουν τον χαρακτήρα τους.

Συγχέουμε δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Υπάρχει η θεϊκή, θυσιαστική αγάπη - αυτή που σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο «μακροθυμεί, είναι ευγενική, δεν ζηλεύει, δεν υπερηφανεύεται...» (1 Κορ. 13:4). Και υπάρχει η κοσμική, εγωιστική αγάπη, που αντίθετα - «απαιτεί, επιδιώκει, καταπιέζει». Αυτή η «πικρή αγάπη» είναι η ρίζα των περισσότερων οικογενειακών τραγωδιών.

Ο γέροντας Παΐσιος φέρνει διάφορα παραδείγματα αγάπης:

«Η αγάπη είναι δύο ειδών, – λέει. – Θεϊκή, καθαρή αγάπη, που συνδέεται με τη θυσία, χαίρεται όταν ο αγαπημένος χαίρεται... Και υπάρχει η κοσμική, σαρκική, εγωιστική αγάπη. Αυτή η αγάπη, αν δεν εξευγενιστεί, μετατρέπεται σε κόλαση».

Η «αυτοαγάπη» είναι το πιο τοξικό δηλητήριο που μπορεί να «προσφέρει» ο άνθρωπος στο άλλο του μισό. Ο εγωισμός πάντα εμποδίζει την πλήρη ζωή. Αναγκάζει τους μοναχικούς ανθρώπους να αναζητούν ένα ανέφικτο ιδανικό, θέτοντας υπερβολικές απαιτήσεις στους άλλους. Αυτή η ίδια αυτοαγάπη καταστρέφει από μέσα την ήδη υπάρχουσα οικογένεια, όταν κάθε σύζυγος προσπαθεί να τραβήξει την «κουβέρτα» της προσοχής στον εαυτό του, αγνοώντας τις ανάγκες του άλλου.

Η Ζήλια – Σημάδι Εγωισμού, όχι Αγάπης

Η πιο έντονη εκδήλωση αυτής της «πικρής αγάπης» είναι η ζήλια. Στην κοσμική κουλτούρα, η ζήλια επίσης επικρίνεται, αλλά συχνότερα ρομαντικοποιείται, θεωρώντας την σημάδι έντονου συναισθήματος. Ο Σαίξπηρ στον «Οθέλλο» την αποκαλεί «τέρας με πράσινα μάτια», ενώ ο Λόπε ντε Βέγκα στον «Σκύλο στο σανό» μιλά για αυτό το συναίσθημα ως ανυψωμένο: «Δεν μπορείς να αγαπάς χωρίς να βασανίζεσαι καταστρέφοντας/τον εαυτό σου στη φωτιά της ζηλόφθονης ασθένειας».

Ο γέροντας Παΐσιος αδίστακτα αφαιρεί από τη ζήλια αυτή τη μάσκα, ταυτίζοντάς την με την αχαλίνωτη επιθυμία να κατέχεις τον άλλον:

«Η ζήλια είναι εγωισμός, δεν είναι αγάπη. Ο άνθρωπος θέλει ο άλλος να ανήκει μόνο σε αυτόν. Δεν εμπιστεύεται ούτε τον Θεό ούτε τον άνθρωπο. Είναι μαρτύριο. Ο άνθρωπος με εγωιστική αγάπη βασανίζεται ο ίδιος και βασανίζει τον άλλον».

Η ζήλια μετατρέπει τη ζωή σε φυλακή, όπου ο ένας γίνεται δεσμοφύλακας και ο άλλος κρατούμενος. Στη βάση της δεν βρίσκεται η αγάπη, αλλά η απόλυτη δυσπιστία και η επιθυμία να ελέγχεις τον άλλον άνθρωπο.

«Όταν ένας από τους συζύγους ζηλεύει, δείχνει ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στον άλλον. Και αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, τότε τι είδους αγάπη είναι αυτή; Είναι απλά αυτοαγάπη. Θέλει να ελέγχει τον άλλον, σαν αντικείμενο», – καταλήγει ο γέροντας.

Ψευδής Φροντίδα: Πίεση αντί Αγάπης

Αλλά ο εγωισμός μπορεί να είναι και πιο λεπτός. Μερικές φορές κρύβεται πίσω από τη μάσκα της ευσέβειας. Αυτό είναι που μπορεί να ονομαστεί «πνευματική ζήλια» ή ψευδής φροντίδα. Αυτό συμβαίνει όταν ένας από τους συζύγους (ή οι γονείς) αρχίζει να «σώζει» τον άλλον: αναγκάζει να προσεύχεται, απαιτεί να τηρεί νηστείες, επικρίνει για την ανεπαρκή πνευματικότητα. Αυτή η «υπερπροστασία» διεισδύει σταδιακά σε όλους τους τομείς, καθιστώντας τη ζωή ανυπόφορη.

Ο γέροντας Παΐσιος προειδοποιεί: αυτό δεν είναι αγάπη, αλλά ο ίδιος εγωισμός:

«Μερικοί [στην οικογένεια] θέλουν ο σύζυγός τους ή τα παιδιά τους να γίνουν άγιοι σε μια νύχτα. Πιέζουν, απαιτούν, επικρίνουν. Αλλά αυτό δεν είναι πνευματικότητα, είναι εγωισμός. Έτσι μπορείς μόνο να απομακρύνεις τον άνθρωπο από τον Χριστό. Η αγάπη πρέπει να είναι με διάκριση», – είναι πεπεισμένος ο άγιος.

Δεν μπορείς να σύρεις με τη βία έναν άνθρωπο στον Παράδεισο. Αν πραγματικά θέλουμε να βοηθήσουμε τον πλησίον, υπάρχει μόνο ένας δρόμος – να ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας και να προσευχόμαστε γι' αυτόν, και όχι να τον «μεταμορφώνουμε» σύμφωνα με το πρότυπό μας. Ο Θεός, σε αντίθεση με εμάς, σέβεται την ελευθερία της προσωπικότητας.

«Ο Θεός δεν πιέζει τον άνθρωπο, – είναι πεπεισμένος ο γέροντας Παΐσιος. – Και εμείς, οι εγωιστές, θέλουμε να σύρουμε με τη βία τους άλλους στον Παράδεισο. Αλλά αυτό δεν γίνεται. Η αληθινή αγάπη είναι υπομονετική και δεν επιδιώκει το δικό της, σέβεται την ελευθερία του άλλου».

Φάρμακο: «Μικρή Θυσία» και Υποχωρητικότητα

Πώς να θεραπευτείς από