Θυσία του Χριστού: γιατί η σωτηρία δεν είναι μόνο δώρο, αλλά και επιλογή;
Στις 9 Σεπτεμβρίου σε πολλές χώρες του κόσμου γιορτάζουν την Ημέρα Συγχώρεσης ή Ημέρα Συμφιλίωσης. Ας μιλήσουμε για τη Θεία συγχώρεση και για τα παράδοξα προβλήματα με την κατανόηση αυτής της ευσπλαχνίας.
```html
Το θέμα είναι ότι σχεδόν κάθε θρησκεία μιλάει για την ευθύνη και την τιμωρία για την αμαρτία. Κάθε μία διδάσκει ότι «για όλα θα πρέπει να λογοδοτήσουμε». Υπάρχει η έννοια της παγκόσμιας θρησκευτικής εμπειρίας, η οποία με διαφορετικούς τρόπους, με διαφορετικές εικόνες, μιλάει για το ίδιο πράγμα. Η ουσία της είναι απλή: σε κάθε άνθρωπο υπάρχει ένας εσωτερικός νόμος, που διαχωρίζει σαφώς το κακό από το καλό, το ψέμα από την αλήθεια, το έλεος από τη σκληρότητα και ούτω καθεξής.
Κάθε άνθρωπος πρέπει να ζει χωρίς να παραβιάζει τις ηθικές απαιτήσεις αυτού του νόμου. Μετά τη μετάβαση του ανθρώπου από τη γήινη ζωή σε κάποιον άλλο κόσμο, τον περιμένει κρίση και ανταμοιβή για όλα όσα συνέβησαν σε αυτή τη ζωή. Αυτό που περιμένει τον άνθρωπο μετά το θάνατο έχει διαφορετικές ερμηνείες. Αλλά η ουσία όλων των θρησκειών είναι η ίδια – πρέπει να ζούμε ακούγοντας τη φωνή της συνείδησης και τις θρησκευτικές εντολές που συμφωνούν με αυτή τη συνείδηση.
Η μοναδικότητα της χριστιανικής διδασκαλίας για τη σωτηρία
Ο Χριστιανισμός διαφέρει από άλλες παγκόσμιες και τις περισσότερες εθνικές θρησκείες. Λέει ότι καμία ανθρώπινη αρετή δεν μπορεί να σώσει τον άνθρωπο από την καταστροφή. Δεν έχουμε τέτοια ηθική δύναμη που να δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να ανέβει στον ουρανό.
Η κεντρική διδασκαλία του Χριστιανισμού είναι η πίστη ότι ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού, προσέφερε τον Εαυτό Του ως εξιλεωτική Θυσία για τις αμαρτίες όλης της ανθρωπότητας.
Ο θάνατός Του στον Σταυρό θεωρείται ως λύτρο, που απελευθέρωσε τους ανθρώπους από την εξουσία της αμαρτίας και του θανάτου, ανοίγοντας τον δρόμο προς την αιώνια ζωή. Αυτή η θυσία θεωρείται μοναδική και επαρκής για την εξιλέωση όλων των ανθρώπων. Είμαστε εξαγορασμένοι από την εξουσία της αμαρτίας και της φθοράς με το τίμημα που πλήρωσε ο ίδιος ο Θεός.
Ωστόσο, στην ορθόδοξη παράδοση συχνά βυθιζόμαστε σε ένα σκοτάδι αδιάκοπης θλίψης, που δύσκολα μπορεί να ονομαστεί μετάνοια. Αυτή η θλίψη έχει ριζώσει τόσο βαθιά μέσα μας, που τη θεωρούμε παράδοσή μας, τη σωστή μας κοσμοαντίληψη, την ονομάζουμε «μετάνοια» και την προστατεύουμε σαν κόρη οφθαλμού, φοβούμενοι να αφήσουμε έστω και μια ακτίνα χαράς στην ψυχή μας. Ωστόσο, αφήνουμε μια ακτίνα, αλλά όχι περισσότερο από μία εβδομάδα του Πάσχα. Μόνο επτά ημέρες το χρόνο έχουμε για να ανέβει το υποβρύχιο της ψυχής μας στο Φως και τον Ήλιο της Αλήθειας, και μετά βυθιζόμαστε ξανά στα σκοτεινά βάθη της νύχτας, ονομάζοντάς το «μετάνοια».
Τα τελώνια: αντιφάσκει η Παράδοση με τη Γραφή;
Και για αυτό οι ορθόδοξοι έχουν σοβαρούς λόγους. Από τη μία πλευρά, ο Λόγος του Θεού μιλάει για τη Θυσία του Χριστού ως εγγύηση της σωτηρίας μας. «Καθένας που επικαλεστεί το όνομα του Κυρίου θα σωθεί» (Ρωμ. 10:13). «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Όποιος πιστεύει σε μένα, κι αν πεθάνει, θα ζήσει. Και καθένας που ζει και πιστεύει σε μένα, δεν θα πεθάνει ποτέ» (Ιωάν. 11:25-26) κ.λπ.
Αλλά, από την άλλη πλευρά, βλέπουμε ότι στις παραβολές Του ο Χριστός ακολουθεί την ίδια γραμμή ευθύνης του ανθρώπου για τη ζωή, όπως και άλλες θρησκείες. Είναι η εικόνα του βασιλιά που ήρθε να ζητήσει λογαριασμό από τους υπηκόους του, η εικόνα του εργοδότη που απαιτεί από τους εργαζομένους του να δώσουν λογαριασμό, η εικόνα του δικαστή που εξετάζει τις πράξεις και τα έργα μας. Πρέπει να αυξήσουμε τα ταλέντα, να φέρουμε καρπούς κ.λπ. Η μόνη εξαίρεση είναι η παραβολή του άσωτου υιού, αλλά και εδώ ο υιός πρέπει να κάνει κάποιες ενέργειες για να μπορέσει να επιστρέψει στο Πατρικό σπίτι και να μην κολλήσει «σε μακρινή χώρα» για πάντα.
Αν ο Χριστός λέει ότι ο πιστεύων σε Αυτόν δεν έρχεται σε κρίση, αλλά περνά από τον θάνατο στη ζωή, τότε η Παράδοση διακόπτει αυτή την αποκάλυψη με τη διδασκαλία για τα τελώνια.
Λέει το αντίθετο: η ψυχή πηγαίνει ακριβώς σε κρίση. Θα μπορούσε κανείς να κριτικάρει την περιγραφή των τελωνίων που αναφέρονται στη βιογραφία του Βασιλείου του Νέου, αν δεν είχαν γράψει για αυτό τέτοιοι άγιοι όπως ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Μακάριος ο Μέγας, ο Κύριλλος Αλεξανδρείας και άλλοι. Όλοι αυτοί αναφέρουν τις μεταθανάτιες δοκιμασίες της ψυχής, αν και δεν χρησιμοποιούν τον όρο «τελώνια». Τα έργα τους μιλούν για το ότι η ψυχή μετά τη διάλυση από το σώμα περνά μέσα από κάποια «εναέρια πριγκιπάτα» ή «εναέριες δυνάμεις της κακίας», που προσπαθούν να την σταματήσουν και να την παρασύρουν στην κόλαση.
Δηλαδή, καταλήγουμε πάλι στο σχήμα της παγκόσμιας θρησκευτικής εμπειρίας, που μιλάει για πνευματική εργασία και ανταμοιβή.
Ο Βουδισμός διδάσκει για την ανάγκη αλλαγής της συνείδησης, το Ισλάμ – για την ανάγκη τήρησης του νόμου. Η χριστιανική ηθική – για τη ζωή σύμφωνα με τις εντολές του Χριστού.
Και ναι, «αν ο δίκαιος μόλις και μετά βίας σώζεται, τότε ο ασεβής και ο αμαρτωλός πού θα εμφανιστεί;» (1 Πέτρ. 4:18).
Πώς να αφομοιώσουμε τη Θυσία του Χριστού;
Αλλά τελικά, τι γίνεται με τη Θυσία του Χριστού; Ο ίδιος ο Θεός έγινε άνθρωπος για να μας σώσει. Και αν ο Θεός θέλει κάτι, και το είπε ξεκάθαρα: «δεν θέλω το θάνατο του αμαρτωλού, αλλά να επιστρέψει ο αμαρτωλός από το δρόμο του και να ζήσει» (Ιεζ. 33:11), τότε ποιος μπορεί να Τον εμποδί
