Πνευματικό αντιβιοτικό: πώς ο γέροντας Παΐσιος διδάσκει να «κόβουμε» τους λογισμούς

Η σειρά «διαλόγων» με αγίους και γέροντες συνεχίζεται. Και σήμερα ο «φιλοξενούμενός» μας είναι ο διάσημος πνευματικός από το Άγιον Όρος, ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης. Τα λόγια και οι επιστολές του αγίου παραμένουν επίκαιρα για όλες τις εποχές. Είναι σχεδόν σύγχρονός μας, πράγμα που σημαίνει ότι τα προβλήματα και οι πνευματικές ανάγκες που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινή ζωή του είναι καλά γνωστά.

Σήμερα θα μιλήσουμε με τον γέροντα για το πώς πρέπει να ζει ένας χριστιανός στην εποχή της ψηφιοποίησης. Αλλά πρώτα, μερικές γραμμές για τη ζωή του Γέροντα.

Ο «συνομιλητής» μας είναι ο γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης

Ο «συνομιλητής» μας είναι ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης (κατά κόσμον Αρσένιος Εζνεπίδης, 1924–1994) – ένας από τους μεγαλύτερους και πιο σεβαστούς αγιορείτες ασκητές του 20ού αιώνα.

Γεννημένος στην Καππαδοκία (Μικρά Ασία) και έχοντας υπηρετήσει ως ασυρματιστής στον ελληνικό στρατό, επέλεξε τον μοναχικό δρόμο, ασκούμενος στο Άγιον Όρος, στα μοναστήρια Εσφιγμένου, Φιλοθέου και, τέλος, στο διάσημο κελί του «Παναγούδα».

Χωρίς να είναι ιερέας, ο γέροντας Παΐσιος έγινε πνευματικός πατέρας για χιλιάδες ανθρώπους από όλο τον κόσμο.

Καθημερινά στο ταπεινό του κελί συνέρρεαν εκατοντάδες προσκυνητές – από απλούς εργάτες και φοιτητές μέχρι ιεράρχες και επιστήμονες.

Διαθέτοντας το μεγαλύτερο χάρισμα της διάκρισης, της αγάπης και της διορατικότητας, έδινε απλές αλλά βαθιά ακριβείς απαντήσεις στα πιο περίπλοκα ερωτήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Οι διδαχές του, συγκεντρωμένες σε έξι τόμους «Λόγων», δεν είναι ξηρή θεωρία, αλλά ζωντανή εμπειρία ενός ανθρώπου που απέκτησε την αληθινή αγιότητα και την ειρήνη του Χριστού. Το 2015 ο Όσιος Παΐσιος κατατάχθηκε στο αγιολόγιο.

«Τα κεφάλια είναι υπερφορτωμένα με σκουπίδια»: ο κίνδυνος του ψηφιακού θορύβου

Στην εποχή της συνεχούς ροής πληροφοριών – ειδήσεων, κοινωνικών δικτύων, επιθετικής διαφήμισης – ο άνθρωπος χάνει το πιο πολύτιμο: την εσωτερική ειρήνη. Ξυπνώντας το πρωί, το πρώτο πράγμα που πιάνουμε στα χέρια μας δεν είναι το Προσευχητάρι, αλλά το smartphone. Και εκεί: ατελείωτες συνομιλίες, εργασιακές υποχρεώσεις, πρόγνωση καιρού, αναβοσβήνοντες τίτλοι «κίτρινου τύπου»...

Δεν προλαβαίνουμε να τα δούμε όλα αυτά – η ώρα πλησιάζει στην αρχή της εργάσιμης ημέρας, και το Προσευχητάρι συνεχίζει να σκονίζεται στο ράφι.

«Θα προσευχηθώ στο δρόμο για τη δουλειά», μας πείθει το αφελές μυαλό, αλλά στην πραγματικότητα όλα συμβαίνουν εντελώς διαφορετικά. Βιτρίνες καταστημάτων, διαφημιστικά πανό, προσφορές στις «αγορές», πρωινός καφές βιαστικά... Ποιο πνεύμα προσευχής; Και εκεί – δουλειά, υποθέσεις, καθημερινή ρουτίνα. Και στο τέλος της ημέρας, όταν οι δυνάμεις είναι ήδη εξαντλημένες, κατηγορούμε τον εαυτό μας που δεν καταφέραμε σε αυτή τη φασαρία να πούμε ούτε μια σύντομη προσευχή του Ιησού.

Ο γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης, αν και έζησε χωρίς το διαδίκτυο, έβλεπε και περιέγραφε τέλεια την κατάσταση του ανθρώπου που είναι υπερφορτωμένος με περιττές πληροφορίες. Προειδοποιούσε ότι μια τέτοια ζωή μας κάνει νευρικούς, αποσπασμένους και ευάλωτους στον κύριο εχθρό – τις σκέψεις.

«Παλαιότερα οι άνθρωποι είχαν τη δυνατότητα να έχουν καλή διάθεση, οι σκέψεις τους ήταν απασχολημένες με το καλό. Σήμερα όλοι έχουν γίνει νευρικοί και δεν μπορούν να συνέλθουν. Οι άνθρωποι έχουν γεμίσει το κεφάλι τους με σκουπίδια. Δεν θέλουν να ακούσουν τίποτα πνευματικό, γιατί τα κεφάλια τους είναι υπερφορτωμένα με κοσμικά, άχρηστα σκουπίδια», θρηνεί ο γέροντας.

Ο Γέροντας υπενθυμίζει ότι η κύρια μάχη του χριστιανού δεν γίνεται στο εξωτερικό πεδίο, αλλά μέσα του – στο νου και την καρδιά. Και ο κύριος αντίπαλος σε αυτή τη μάχη είναι οι σκέψεις, που, όπως οι ιοί των υπολογιστών, κλέβουν τη χαρά και την πίστη μας.

Η μέθοδος «ψαλίδι»: πώς να κόβουμε τις σκέψεις-ιούς

Οι προγραμματιστές λογισμικού ξοδεύουν μήνες και χρόνια για να εφεύρουν «αντίδοτα» για διάφορες «λοιμώξεις» που εισέρχονται στις συσκευές από το παγκόσμιο δίκτυο. Αλλά όχι λιγότερη βλάβη προκαλούν στον άνθρωπο οι «ιοί» τοξικών πληροφοριών που διεισδύουν στο νου του. Πολλοί σε τέτοιες περιπτώσεις τρέχουν με μεγάλα χρήματα σε ψυχολόγους για να «απελευθερώσουν» το κεφάλι από την αυξανόμενη υπερφόρτωση.

Ο Αββάς Παΐσιος μας προσφέρει μια δωρεάν μέθοδο «ψηφιακής αποτοξίνωσης», που μπορεί να ονομαστεί μέθοδος «Ψαλίδι».

«Δεν πρέπει να διαφωνείς με τη σκέψη, αλλά πρέπει να την κόψεις», διδάσκει ο γέροντας. – «Αν αρχίσεις να διαφωνείς μαζί της, θα σου μπερδέψει το κεφάλι. Θα σου λέει: “Έχω δίκιο!” – κι εσύ: “Έχω δίκιο!” – και έτσι θα χάνεις χρόνο, και θα έρθει άλλη σκέψη, και πάλι θα πρέπει να διαφωνήσεις, και αυτό θα συνεχίζεται ατελείωτα. Γι' αυτό η σκέψη πρέπει να κόβεται αμέσως».

Η βάση του πνευματικού «αντιβιοτικού» του γέροντα Παΐσιου είναι η ικανότητα να κόβουμε τη σκέψη τη στιγμή που γεννιέται ή έρχεται απ' έξω. Αν της επιτρέψουμε να αναπτυχθεί, θα μετατραπεί σε πάθος.

Αυτή η μέθοδος είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν διαβάζουμε ειδήσεις ή αντιμετωπίζουμε καταδικαστικές πληροφορίες. Πρέπει να γίνουμε πνευματικά «ψαλίδια» ή ακόμα περισσότερο – πνευματικό «νυστέρι», που θα κόβει αμείλικτα όλες τις φλεγμονές στην ψυχή, που προκαλούνται από τοξικά «μηνύματα».

Μη δίνοντας στη σκέψη να αναπτυχθεί, διατηρούμε την εσωτερική ειρήνη. Σύμφωνα με τον γέροντα, ακόμα κι αν οι σκέψεις έρχονται, δεν πρέπει να