«Οι τελευταίες λέξεις δεν πρέπει να είναι βωμολοχίες»: η στάση των Ουκρανών απέναντι στη βωμολοχία
Η Ένωση Ορθόδοξων Δημοσιογράφων διεξήγαγε μια έρευνα στους δρόμους των ουκρανικών πόλεων, για να διαπιστώσει τη στάση των ανθρώπων απέναντι στη βωμολοχία, η οποία έχει γίνει εμφανές μέρος του δημόσιου χώρου
```html
Η χρήση μη κανονικής γλώσσας στην Ουκρανία έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις. Η βωμολοχία ακούγεται από τα χείλη πολιτικών και διπλωματών, βουλευτών και αξιωματούχων. Χρησιμοποιείται στη διαφήμιση, στην τηλεόραση, τυπώνεται σε εφημερίδες και είναι ευρέως διαδεδομένη στα κοινωνικά δίκτυα.
Ιδιαίτερα συχνά η μη κανονική γλώσσα εμφανίζεται σε βίντεο για πυραυλικές επιθέσεις και σε στρατιωτικές αναφορές. Επιπλέον, το βωμολοχικό μήνυμα προς τον επιτιθέμενο μερικές φορές γίνεται σύμβολο πατριωτισμού, μπορεί να το δει κανείς σε γραμματόσημα και μπλουζάκια.
Αλλά πώς αντιμετωπίζουν οι απλοί Ουκρανοί αυτή τη «νομιμοποίηση» της μη κανονικής γλώσσας; Η Ένωση Ορθόδοξων Δημοσιογράφων αποφάσισε να το διερευνήσει, θέτοντας στους κατοίκους των πόλεων τρεις ερωτήσεις:
- Χρησιμοποιείτε βωμολοχίες; Αν ναι, σε ποιες καταστάσεις;
- Πιστεύετε ότι η βωμολοχία κατά τη διάρκεια του πολέμου είναι αποδεκτή; Σε ποιες καταστάσεις;
- Όταν βρίσκεστε σε αγχωτική κατάσταση (χτυπήσατε το δάχτυλό σας με σφυρί, σκοντάψατε, είδατε έναν πύραυλο να έρχεται), τι λέτε; Και πώς θα αντιδρούσατε στα λόγια σας αν αυτό ήταν η τελευταία στιγμή της ζωής σας;
Τι έδειξε η έρευνα της ΕΟΔ
Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκάλυψαν μια ενδιαφέρουσα εικόνα.
Παρά την πανταχού παρουσία της μη κανονικής γλώσσας στον δημόσιο χώρο, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων έδειξε προσήλωση στις παραδοσιακές αξίες και προσεκτική στάση απέναντι στη λέξη.
Οι άνθρωποι δεν υιοθέτησαν τη βωμολοχία ως κύριο τρόπο επικοινωνίας.
Πολλοί παραδέχτηκαν ότι μερικές φορές χρησιμοποιούν "δυνατές" εκφράσεις σε ακραίες καταστάσεις, αλλά κατανοούν σαφώς τα όρια του αποδεκτού. Ιδιαίτερα ενδεικτικές ήταν οι απαντήσεις στην τελική ερώτηση για τις «τελευταίες λέξεις». Οι άνθρωποι σκέφτηκαν σοβαρά αυτό το θέμα και συχνά άλλαζαν τη στάση τους απέναντι στη βωμολοχία, συνειδητοποιώντας ότι αυτές οι λέξεις μπορεί να είναι οι τελευταίες στη ζωή τους.
«Σε ό,τι βρω, σε αυτό θα κρίνω»
Η τρίτη ερώτηση αποδείχθηκε η πιο σημαντική από πνευματική άποψη. Πολλοί σκέφτηκαν για πρώτη φορά: τι θα συμβεί αν οι λέξεις που ξεφεύγουν σε κρίσιμη στιγμή γίνουν πραγματικά οι τελευταίες; Ο πόλεμος δείχνει ξεκάθαρα πόσο πραγματικός είναι ο ξαφνικός θάνατος από πύραυλο, βλήμα ή τρομοκρατική επίθεση.
Θυμούνται τα λόγια του Κυρίου: «Σε ό,τι σας βρω, σε αυτό θα σας κρίνω». Με ποιες λέξεις θα συναντήσει ο άνθρωπος τον θάνατό του - με αυτές θα παρουσιαστεί ενώπιον του Θεού.
Λυπηρό, αλλά οι καταγραφές των «μαύρων κουτιών» των πτώσεων αεροπλάνων περιέχουν συχνά βωμολοχίες.
Γιατί αυτές οι λέξεις ξεφεύγουν από τα χείλη των ανθρώπων δευτερόλεπτα πριν από τον θάνατο; Επειδή τις έχουν αφομοιώσει σε όλη τους τη ζωή, κάνοντάς τις μέρος του εαυτού τους. Ο Άγιος Απόστολος Παύλος προειδοποιεί: «Καμία σάπια λέξη να μην βγαίνει από το στόμα σας, αλλά μόνο καλή για την οικοδομή της πίστης, ώστε να προσφέρει χάρη στους ακροατές» (Εφ. 4, 29). Το θέμα δεν είναι οι ίδιοι οι ήχοι, αλλά η πρόθεση και τα συναισθήματα που βάζουμε σε αυτούς.
Η βωμολοχία ως δρόμος προς τον πρωτογονισμό
Η νομιμοποίηση της βωμολοχίας δεν είναι απλώς μείωση του πολιτιστικού επιπέδου. Είναι μια επικίνδυνη τάση που οδηγεί στην πνευματική φτώχεια της κοινωνίας. Όταν ένας άνθρωπος συνηθίζει να εκφράζει όλα τα συναισθήματα και τις εκτιμήσεις με δύο-τρεις «δυνατές λέξεις», το λεξιλόγιό του μειώνεται καταστροφικά.
Ο Τζορτζ Όργουελ στην αντιουτοπία «1984» μιλάει για την εισαγωγή της λεγόμενης «νέας γλώσσας» - μιας γλώσσας με ελάχιστο αριθμό λέξεων. Ο στόχος είναι απλός: ένας άνθρωπος που δεν έχει λογοτεχνικές λέξεις για να εκφράσει σύνθετες σκέψεις, δεν μπορεί να διατυπώσει αυτές τις σκέψεις. Έτσι γίνεται εύκολα διαχειρίσιμος.
«Δεν καταλαβαίνετε ότι ο στόχος της νέας γλώσσας είναι να περιορίσει τους ορίζοντες της σκέψης; Τελικά θα κάνουμε το έγκλημα σκέψης απλώς αδύνατο - δεν θα υπάρχουν λέξεις για αυτό», προειδοποιεί ο Όργουελ.
Ένας άνθρωπος που έχει συνηθίσει να εκφράζει τη στάση του προς τον κόσμο μόνο με βωμολοχίες, χάνει ανεπαίσθητα την ικανότητα για σύνθετη σκέψη. Αρχίζει να επαναλαμβάνει μηχανικά επιβεβλημένα συνθήματα και αφηγήσεις, γίνεται απολύτως διαχειρίσιμος.
Τι λέει η Εκκλησία;
Η Εκκλησία είναι κατηγορηματικά αντίθετη στη βωμολοχία, και ιδού γιατί:
Πρώτον, οι βωμολοχίες συνδέονται στενά με τον θυμό, την κακία, την προσβολή - στις πιο ακραίες μορφές. Στο Κήρυγμα στο Όρος, ο Χριστός προειδοποίησε: όποιος πει στον αδελφό του «ανόητε» (με θυμό, με πρόθεση να τον υποτιμήσει), «υπόκειται στη γέεννα του πυρός» (Ματθ. 5, 22). Η βωμολοχία εκφέρεται ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο - για την έκφραση οργής και υποτίμησης.
Δεύτερον, η βωμολοχία βεβηλώνει το πιο ιερό: τις συζυγικές σχέσεις, τη γέννηση των παιδιών, την αξιοπρέπεια του ανθρώπινου σώματος. Η Εκκλησία αγιάζει την συζυγική επικοινωνία με ένα ιδιαίτερο Μυστήριο, ενώ η βωμολοχία την μετατρέπει σε αντικείμενο χλευασμού και κοροϊδίας.
Τρίτον, η ίδια η λέξη <em
