«Είμαστε τρελοί για χάρη του Χριστού»: γιατί ο κόσμος μισεί τους ταπεινούς;
Γιατί οι άγιοι αρχικά διώκονται και συκοφαντούνται, και μετά κανονίζονται; Σκέψεις για τη φύση της ταπεινοφροσύνης, της υπερηφάνειας και της επιθετικότητας των "ειδικών του καναπέ" υπό το φως της διδασκαλίας του αποστόλου Παύλου
«Εμείς είμαστε άφρονες για τον Χριστό, ενώ εσείς είστε σοφοί εν Χριστώ· εμείς είμαστε αδύναμοι, ενώ εσείς είστε ισχυροί· εσείς είστε ένδοξοι, ενώ εμείς είμαστε ατιμασμένοι… Μας κακολογούν, εμείς ευλογούμε· μας διώκουν, εμείς υπομένουμε· μας βλασφημούν, εμείς προσευχόμαστε· είμαστε σαν τα σκουπίδια του κόσμου, σαν τη σκόνη που όλοι καταπατούν μέχρι σήμερα» (1 Κορ. 4:10-16).
Νέα παράδοση: από τη συκοφαντία στην αγιοποίηση
Πολλοί από τους αγίους, ιδιαίτερα εκείνοι που αγιοποιήθηκαν πρόσφατα, αρχικά υπέστησαν διώξεις και συκοφαντήθηκαν από τους ίδιους τους αδελφούς τους, και μετά αγιοποιήθηκαν. Φαίνεται ότι έχει εμφανιστεί μια νέα παράδοση. Έτσι συνέβη με τον Ιωσήφ τον Ησυχαστή, τον Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη, τον Σωφρόνιο του Έσσεξ, τον Νεκτάριο της Αίγινας και άλλους.
Σήμερα, όταν το διαδίκτυο έχει εισέλθει σε κάθε σπίτι, βλέπουμε πόσοι πολλοί «ειδικοί του καναπέ» συζητούν για πράγματα για τα οποία δεν έχουν καμία ιδέα. Οι Σαρίκοφ είναι στην πρώτη γραμμή τόσο μεταξύ των κοσμικών όσο και των εκκλησιαστικών ακτιβιστών. Στη γνώση της δογματικής, της πολιτικής, των διεθνών σχέσεων, και γενικά σε κάθε τομέα της ζωής, δεν έχουν ίσους. Είναι φωνακλάδες και καβγατζήδες. Ξέρουν ακριβώς ποιοι από τους σύγχρονους ασκητές είναι σε πλάνη και ποιοι όχι. Καθορίζουν με ακρίβεια πού είναι οι «σωστοί» ορθόδοξοι και πού όχι. Στα κοινωνικά δίκτυα, συνήθως με ψευδώνυμα, όχι μόνο διδάσκουν και κατακρίνουν.
Οι Σαρίκοφ βρίζουν, καταριούνται, κακοποιούν και γενικά συμπεριφέρονται σαν ο Θεός να είναι τυφλός, κουφός, μουγγός και εντελώς ανήμπορος γέρος, που δεν βλέπει τίποτα, δεν ξέρει τίποτα και δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Επομένως, όλα επιτρέπονται, ειδικά όταν φοράς μια μάσκα.
Πολλές φορές έχω συναντήσει τέτοιου είδους σχολιαστές και κατάλαβα ότι πρέπει είτε να τους αγνοήσουμε είτε να τους διαγράψουμε χωρίς καμία προσπάθεια να τους συνετίσουμε.
Ο λόγος που απευθύνεται σε αυτούς μόνο πυροδοτεί την επιθετικότητά τους και τη δίψα τους για διαμάχη. Για αυτούς τους ανθρώπους είπε ο Σωτήρας: «Γεννήματα εχιδνών! Πώς μπορείτε να λέτε καλά πράγματα, ενώ είστε κακοί; Διότι από το περίσσευμα της καρδιάς μιλά το στόμα» (Ματθ. 12:34). Τους λέει ο απόστολος: «Μην κρίνετε πριν από τον καιρό, μέχρι να έρθει ο Κύριος, ο οποίος θα φωτίσει τα κρυφά στο σκοτάδι» (1 Κορ. 4:5). Σε αυτούς τους ανθρώπους απευθύνονται τα λόγια που ακούμε αυτή την Κυριακή (1 Κορ. 4:9-16). Ο Απόστολος Παύλος μιλά σε εκείνους που θεωρούσαν τους εαυτούς τους «σοφούς» και τους αποστόλους «άφρονες».
Η κατάσταση από την αρχή των αποστολικών χρόνων μέχρι τις μέρες μας δεν έχει αλλάξει. Οι «άφρονες», που περιφρονούνται από τους ανθρώπους, εκείνοι που ήταν το θέαμα του κόσμου, τελικά, όπως αποδεικνύεται, γίνονται άγιοι, ενώ οι «ένδοξοι» και «σοφοί» φεύγουν στην αιώνια ζωή με άδεια χέρια.
Η δύναμη της ταπεινοφροσύνης και η αδυναμία της υπερηφάνειας
Γιατί οι δίκαιοι, που γελοιοποιήθηκαν προηγουμένως και συκοφαντούνται τώρα, δεν μπορούν να συντριβούν από τον κόσμο; Διότι η ταπεινοφροσύνη είναι από τη φύση της ανίκητη. Δεν αγωνίζεται ούτε με τους ανθρώπους ούτε με τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής. Η υπερηφάνεια αγωνίζεται μέχρι θανάτου μόνο με την υπερηφάνεια. Και ο Κύριος αγαπά τους πράους και ταπεινούς, κάνοντάς τους σοφούς και κατοίκους της Βασιλείας των Ουρανών. Διότι ο Ίδιος είναι πάντα πράος και ταπεινός και περιμένει το ίδιο από εμάς.
Οι έξυπνοι και μορφωμένοι αγωνίζονται με τους γήινους πειρασμούς και τις καταιγίδες. Αλλά για τους ταπεινούς οι δοκιμασίες είναι οι πύλες μέσω των οποίων εισέρχονται στη χαρά των ουρανών.
Θέλουμε να ταπεινωθούμε λίγο και μετά να ζήσουμε όπως πριν. Αλλά αυτό δεν είναι δυνατό. Πρέπει να εργαστούμε για τη σωτηρία μας όλη μας τη ζωή, δεν μπορείς να την παραγγείλεις μέσω διαδικτύου με παράδοση στο σπίτι. Η κύρια διασταύρωση που καθορίζει όλη την περαιτέρω ζωή ενός ανθρώπου είναι η επιλογή μεταξύ του μαμωνά και της σωτηρίας.
Οι Σαρίκοφ περιστρέφονται στη ζωή σαν σκίουρος σε τροχό. Τρέχουν συνεχώς κάπου, βιάζονται, σπεύδουν, αποδεικνύουν συνεχώς κάτι σε κάποιον, αποκαλύπτουν κάποιον, τσακώνονται με κάποιον. Ο ταπεινός άνθρωπος είναι πάντα ήσυχος, ειρηνικός και ήρεμος, ζώντας με πλήρη εμπιστοσύνη στον Θεό. Δεν επιτρέπει στην καρδιά του να παρασυρθεί από εξωτερικές απατηλές εντυπώσεις.
Όποιον ρόλο κι αν παίζεις εξωτερικά, όσο κι αν κάνεις τον έξυπνο, ό,τι κι αν λες, μέσα σου είσαι πάντα αυτός που είσαι στην ουσία σου. Από αυτή την ουσία εξαρτάται η μοίρα μας. Το κύριο που υπάρχει στον άνθρωπο δεν μπορεί να κρυφτεί ούτε πίσω από μια εξωτερική μάσκα ούτε πίσω από κενά λόγια. Μερικές φορές αυτή η ουσία διαφαίνεται μέσα από το πρόσωπο και τα μάτια, μερικές φορές κρύβεται τόσο βαθιά που δεν φαίνεται. Συχνά δεν ξέρουμε ούτε εμείς οι ίδιοι τι είμαστε στην ουσία μας. Και κάποιοι δεν θέλουν καν να ξέρουν. Έτσι είναι πιο εύκολο να ζεις, χωρίς να ανησυχείς. Να θεωρείς τον εαυτό σου, εξ ορισμού, πάντα σωστό.
Επιλογή μεταξύ σάρκας και πνεύματος
Τι μπορεί να είναι πιο απλό; Διότι για να κατανοήσεις την ουσία σου, πρέπει να γίνεις πνεύμα και όχι σάρκα.
Αλλά ο κόσμος μας επιβάλλει επίμονα τη σάρκα του, κάνοντάς μας όχι πνευματικούς, αλλά σαρκικούς. Ο Θεός όμως μας προσφέρει ταπεινά τον Εαυτό Του, για να γίνουμε πνευματικοί.
Η καρδιά μας κλίνει προς τον Θεό, ενώ το σώμα μας έλκεται από την επιθυμία. Ολόκληρο το σύμπαν, κρατώντας την ανάσα του, παρακολουθεί ποια επιλογή θα κάνουμε
