Να χτυπήσεις ή να μην χτυπήσεις: ιδού η απορία
Επίλογος στην Ανάληψη.
Ο Σωτήρας αναλήφθηκε στον ουρανό, αλλά άφησε στη γη εμάς μαζί σας, ως τη δική Του παρουσία στον χρόνο και στον χώρο. Ο καθένας από εμάς, ως μέλος της Εκκλησίας, καλείται να ακολουθεί το θέλημα του Χριστού και να είναι όργανο της πρόνοιάς Του στον κόσμο. Συνεπώς, σε εμάς αναφέρεται το ίδιο που ο Χριστός έλεγε στους μαθητές Του. Ο κόσμος πρέπει να μας μισεί, να μας διώκει και να μας σταυρώνει. Αν αυτό δεν συμβαίνει, τότε αυτό πρέπει να είναι αιτία ανησυχίας – είμαστε πραγματικά του Χριστού;
Σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να εξετάσουμε και τα γεγονότα που βιώνουμε σήμερα στην εκκλησιαστική μας ζωή. Πολλά μας εξοργίζουν, απαιτούμε δικαιοσύνη και τήρηση των νόμων. Αυτό φυσικά είναι σωστό. Αλλά τότε ας εξοργιστούμε και με το Ευαγγέλιο. Γιατί ποια δικαιοσύνη υπάρχει στο ότι ο Χριστός σταυρώθηκε; Ποια δικαιοσύνη υπάρχει στο ότι ο αθώος υποφέρει αντί για αυτούς που είναι ένοχοι; Ή καλύτερα ας θέσουμε στον εαυτό μας το ερώτημα – είμαστε με τον Χριστό ή με τον κόσμο;
Τι να κάνουμε; Και τι έκανε ο Χριστός; Όταν το Σάββατο του Λαζάρου κατευθυνόταν προς την Ιερουσαλήμ, αρκούσε ένα πολεμικό κάλεσμα — οι ζηλωτές, που κρατούσαν μαχαίρια κάτω από τα ρούχα τους, απλώς περίμεναν αυτό το σήμα για να σαρώσουν τα πάντα στο πέρασμά τους.
Στη συνέχεια, ο Κύριος είχε τη δυνατότητα να καλέσει σε βοήθεια το αγγελικό στράτευμα, μετά από το οποίο δεν θα έμεναν ούτε Ρωμαίοι, ούτε Ιουδαίοι – κανένας απολύτως.
Αλλά για κάποιο λόγο ο Σωτήρας δεν κάλεσε ούτε αγγέλους, ούτε έριξε πολεμικό κάλεσμα. Προτίμησε τον επώδυνο και ατιμωτικό θάνατο, αν και είχε τη δύναμη και τη δυνατότητα να κερδίσει εύκολα τη νίκη επί των εχθρών. Ο Σωτήρας αποφάσισε να ακολουθήσει το θέλημα του Ουράνιου Πατέρα Του και να πιει το άδικο ποτήρι των θλίψεων για χάρη μας και για τη σωτηρία μας.
Και τι μένει σε εμάς, σε αυτούς που πραγματικά δέχονται σύμφωνα με τα έργα τους; Να εξοργιζόμαστε, να ξεσηκωνόμαστε, να απαιτούμε δικαιοσύνη και τήρηση των νόμων; Νομίζω ότι δεν πρέπει να πέφτουμε σε ακρότητες. Φυσικά, αν υπάρχει δυνατότητα, πρέπει να κάνουμε κάτι: και η συσπείρωση, η συγκέντρωση γύρω από τη κοινή συμφορά της κοινότητας του ναού, και η προσφυγή στους νόμους πρέπει επίσης να έχουν θέση. Αλλά στην πρώτη θέση για τον καλό ποιμένα πρέπει να είναι οι άνθρωποι, οι ενορίτες, και όχι η εκκλησιαστική περιουσία. Οι ψυχές και η υγεία τους είναι πιο σημαντικές από τους τοίχους και τα κτίρια.
Μου είναι δύσκολο να κατανοήσω τη επαναστατική λογική εκείνου του κλήρου που είναι έτοιμος να ρίξει τους ενορίτες του κάτω από ρόπαλα, γκλομπ και δακρυγόνα χρησιμοποιώντας το σύνθημα της προστασίας του ιερού, προσελκύοντάς τους με στεφάνια ομολογίας. Αλλά ίσως εγώ δεν καταλαβαίνω κάτι, συγχωρέστε με γι' αυτό. Μου φαίνεται ότι πρέπει να παίρνουμε παράδειγμα από εκείνους τους αγίους που έζησαν πιο κοντά μας χρονικά. Δείτε πώς συμπεριφέρθηκαν οι σημερινά αγιοποιημένοι γέροντες της Γλινσκ τον Ιούλιο του 1961, όταν οι κομμουνιστές έκλεισαν το μοναστήρι. Νομίζω ότι και αυτοί είχαν τη δυνατότητα να ξεσηκωθούν και να δημιουργήσουν ένα θορυβώδες γεγονός, για το οποίο θα έγραφε ο δυτικός τύπος. Αλλά προτίμησαν να αποσυρθούν στην προσευχή σε απομονωμένα μέρη και έγιναν όσιοι. «Όταν σας διώκουν σε μια πόλη, φύγετε σε άλλη», λέει ο Σωτήρας. Δεν επιτρέπει στους θερμούς και ζηλωτές μαθητές Του Ιάκωβο και Ιωάννη να κατεβάσουν φωτιά από τον ουρανό στα κεφάλια των Σαμαρειτών, λέγοντάς τους: «Δεν ξέρετε ποιο πνεύμα είστε». Ίσως και εμείς δεν ξέρουμε ποιο πνεύμα είμαστε; Ίσως έχουμε ξεχάσει πώς δίδαξε ο Χριστός να συμπεριφερόμαστε απέναντι στους εχθρούς;
Η αποστολή μας δεν είναι να πολεμήσουμε το κακό που δρα σε αυτόν τον κόσμο. Πολεμάει «το κακό» το νεαρό μοσχάρι που συγκρούεται με τη βελανιδιά. Η αποστολή μας είναι να βγούμε με το νου από τον κόσμο που βρίσκεται στο κακό. Για να μπορέσουμε μετά, κατά τον αποχωρισμό από το σώμα, να αποκολληθούμε ελεύθερα από αυτό. Δεν πολεμάμε το κακό, το αγνοούμε.
Να πιστεύουμε ότι, πολεμώντας το κακό με τις μεθόδους που το κακό πολεμάει εμάς, μπορούμε να νικήσουμε – είναι ανόητο και αφελές. Πολεμώντας με αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος αργά ή γρήγορα θα γίνει ο ίδιος κακός.
Το κακό μπορεί να νικηθεί μόνο με έναν τρόπο – να μην του δώσουμε τη δυνατότητα να εισχωρήσει και να ριζώσει μέσα μας. Δεν χρειάζεται να σώσουμε τον κόσμο, πρέπει να σωθούμε από τον κόσμο. Και αυτά είναι εντελώς διαφορετικά πράγματα. Με τον Φαραώ δεν πολεμούν, από αυτόν φεύγουν. Με τον Φαραώ ο Θεός θα ασχοληθεί ο ίδιος, και σε εμάς λέγεται «εσύ ακολούθησέ με».
Η επίγεια ζωή – είναι η έρημος του Σινά, στην οποία πολλοί θα αφήσουν τα κόκαλά τους. Και στη Γη της Επαγγελίας θα φτάσουν μόνο αυτοί που κατάλαβαν ποιο πνεύμα είναι και μπόρεσαν να διακρίνουν τη φωνή του καλού, σοφού ποιμένα από τη φωνή του άπειρου βοσκού. Στον κόσμο μας έχει δοθεί εντολή από τον Σωτήρα να έχουμε θλίψη, γιατί με πολλές θλίψεις πρέπει να εισέλθουμε στη Βασιλεία του Θεού. Ένας σύγχρονος ασκητής είπε τα εξής λόγια «Για εμάς η δικαιοσύνη – είναι να υπομένουμε την αδικία, όπως έκανε ο Χριστός, αν φυσικά θέλουμε να σωθούμε».
Σε αυτό ας μας βοηθήσει ο Θεός.
