Πειραιώς Σεραφείμ: Η αποκατάσταση του Φιλάρετου και του Μαλέτιτς είναι άκυρη
Ο Μητροπολίτης Σεραφείμ μίλησε για κανονικές παραβάσεις κατά την αποκατάσταση των μελών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Κιέβου και της Ουκρανικής Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς και για την απουσία μετάνοιας από μέρους τους.
Στη θεολογική Ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στη Μητρόπολη Πειραιώς, ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ στην ομιλία του αναφέρθηκε λεπτομερώς στις κανονικές παραβάσεις κατά την αποκατάσταση των ηγετών των ουκρανικών σχισματικών δομών. Ο Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε άκυρες τις αποφάσεις για την αποκατάσταση του Φιλάρετου Ντενισένκο και του Μακάριου Μαλέτιτς μαζί με τον κλήρο τους. Αυτό αναφέρει ο ανταποκριτής της ΕΟΔ. Η μετάδοση της διάσκεψης πραγματοποιήθηκε στο κανάλι YouTube της ΕΟΔ στην Ελλάδα.
«Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποκατέστησε κανονικά όλες αυτές τις σχισματικές εκκλησιαστικές ομάδες με τους ηγέτες τους, των οποίων την κανονική κατάσταση αναγνώρισε και η Εκκλησία της Ελλάδος χωρίς ψηφοφορία για το θέμα αυτό», σημείωσε ο Μητροπολίτης Σεραφείμ, επικρίνοντας τη διαδικασία λήψης απόφασης.
Ο Σεβασμιώτατος ανέλυσε λεπτομερώς την κανονική ιστορία των βασικών προσώπων του ουκρανικού σχίσματος. Ο Φιλάρετος Ντενισένκο καθαιρέθηκε το 1992 για ανυπακοή και στη συνέχεια αναθεματίστηκε για τη δημιουργία σχίσματος και άλλες αντικανονικές ενέργειες. Ο Σεβασμιώτατος διάβασε επιστολές του Οικουμενικού Πατριάρχη προς τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία το 1992 και το 1997 σχετικά με τη συμφωνία για την καθαίρεση και τον αναθεματισμό του Φιλάρετου. Σχετικά με τον Μακάριο Μαλέτιτς, ο Μητροπολίτης Πειραιώς τόνισε ότι αυτός ηγείτο μιας αυτοανακηρυχθείσας δομής αμφίβολης προέλευσης.
Ιδιαίτερη προσοχή έδωσε ο Σεβασμιώτατος στην απουσία μετάνοιας από την πλευρά των αποκατασταθέντων προσώπων. Τόνισε ότι σύμφωνα με την πατερική παράδοση, η μετάνοια αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιστροφή στην εκκλησιαστική κοινωνία. «Η ένταξη στην ενότητα και την κοινωνία της Εκκλησίας προϋποθέτει απαραίτητα βαθιά εμπειρία και ειλικρινή έκφραση μετάνοιας από το εντασσόμενο μέρος ή την ξεχωριστή κοινότητα», δήλωσε ο Σεβασμιώτατος.
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς τόνισε ιδιαίτερα ότι «η προϋπόθεση της έκφρασης μετάνοιας δεν ξεπερνιέται, δεν ακυρώνεται από κανένα θεσμικό πρόσωπο ή θεσμικό εκκλησιαστικό όργανο. Δεν υπάρχει καμία οικονομία που θα μπορούσε να ακυρώσει ή να καταργήσει τη μετάνοια».
Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε επίσης σε αμφίβολες προσωπικότητες στο περιβάλλον των ουκρανικών σχισματικών, συμπεριλαμβανομένου του «ορθόδοξου επισκόπου Βικέντιου Τσεκάλιν, ο οποίος καταδικάστηκε δικαστικά για παιδοφιλία και εξέτισε την ποινή του στην Αυστραλία».
Ο Μητροπολίτης Σεραφείμ υπενθύμισε ότι ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε επιστολή του το 1992 αναγνώρισε τη νομιμότητα της καθαίρεσης του Φιλάρετου από το Πατριαρχείο Μόσχας και κάλεσε να μην έχει εκκλησιαστική κοινωνία μαζί του. Στην επιστολή του 1997 για την αναθεματισμό του Φιλάρετου, ο Πατριάρχης έγραφε: «Αφού λάβαμε την ειδοποίηση για την αναθεματισμό, ενημερώνουμε γι' αυτό την ιεραρχία του θρόνου και καλούμε να μην έχει καμία εκκλησιαστική κοινωνία μαζί του».
Ο Σεβασμιώτατος υπογράμμισε την κανονική προβληματική της ίδιας της διαδικασίας αποκατάστασης. Σύμφωνα με αυτόν, βάση το εκκλησιαστικό δίκαιο, οι αποφάσεις των πατριαρχικών συνόδων μπορούν να αναθεωρηθούν μόνο από την Οικουμενική Σύνοδο και όχι από άλλη πατριαρχική σύνοδο. «Το κανονικό δικαίωμα να εξετάσει τις υποθέσεις του μοναχού Φιλάρετου Ντενισένκο και άλλων μετά τις αποφάσεις του Πατριαρχείου Μόσχας έχει μόνο η Οικουμενική Σύνοδος», κατέληξε ο Μητροπολίτης.
Ως αποτέλεσμα, κατά την άποψη του Μητροπολίτη Πειραιώς, «οι αποφάσεις για την αποκατάσταση των καθαιρεθέντων, αναθεματισμένων και μη χειροτονημένων δύο σχισματικών δομών της Ουκρανίας είναι πλήρως άκυρες». Αυτό, με τη σειρά του, καθιστά άκυρη και την ίδια την παροχή αυτοκεφαλίας στην OCU, καθώς αυτή δόθηκε σε «ανύπαρκτη κανονική Εκκλησία».
Ο Μητροπολίτης Σεραφείμ κάλεσε σε αναθεώρηση του ουκρανικού ζητήματος σε πανορθόδοξο επίπεδο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη τήρησης των κανόνων και των πατερικών παραδόσεων κατά την επίλυση τόσο σοβαρών εκκλησιαστικών ζητημάτων.
Προηγουμένως, η ΕΟΔ έγραψε ότι στην Ελλάδα διεξάγεται διάσκεψη για το πρόβλημα της OCU.
