Ο Μακαριώτατος απευθύνθηκε στους συμμετέχοντες του φόρουμ 1700 ετών της Α' Οικουμενικής Συνόδου
Επισημαίνοντας τον θετικό ρόλο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου στην οργάνωση της Συνόδου, ο Προκαθήμενος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προειδοποίησε κατά της υπερβολικής συγχώνευσης της εκκλησιαστικής και της κρατικής εξουσίας.
17 Μαΐου 2025, στο πλαίσιο επιστημονικής-θεολογικής στρογγυλής τράπεζας αφιερωμένης στην 1700η επέτειο της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, Μακαριώτατος Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Ονούφριος απηύθυνε χαιρετισμό στους διοργανωτές και συμμετέχοντες της στρογγυλής τράπεζας. Στο μήνυμά του, ο Προκαθήμενος υπογράμμισε τη ιστορική και πνευματική σημασία της Νίκαιας Συνόδου για την πλήρη Εκκλησία, μεταδίδει η υπηρεσία Τύπου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
«Η Σύνοδος στη Νίκαια, που συγκέντρωσε το 325 μ.Χ. επισκόπους από όλη την Οικουμένη, αποτέλεσε απάντηση στις προκλήσεις της εποχής, κυρίως – στην αίρεση του Αρείου, που υπονόμευε την ίδια τη βάση της πίστης μας – τη Θεότητα του Κυρίου Ιησού Χριστού», – σημείωσε ο Μακαριώτατος. Θύμισε ότι ακριβώς σε αυτή τη Σύνοδο καθορίστηκε η πίστη στον Υιό του Θεού ως ομοούσιο με τον Πατέρα και θεμελιώθηκε η πρακτική της συλλογικής θεολογικής συζήτησης – στο πνεύμα αδελφικής αγάπης και ομονοίας, υπό την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος.
Ο Μακαριώτατος υπογράμμισε ότι η Νίκαια Σύνοδος έγινε όχι μόνο δόγματικός οδηγός, αλλά και πρότυπο εκκλησιαστικής συνοδικότητας, όπου «η αλήθεια καθοριζόταν όχι από την εξουσία της δύναμης, αλλά από την ομοφωνία στο Άγιο Πνεύμα», – όπως αναφέρεται στις Πράξεις: «Διότι ευδόκησε το Άγιο Πνεύμα και ημίν» (Πράξ. 15:28).
Ιδιαίτερη προσοχή έδωσε ο Μητροπολίτης Ονούφριος στο ρόλο της κρατικής εξουσίας στην οργάνωση της Συνόδου, ευχαριστώντας τον ισαπόστολο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μέγα, ο οποίος, επιδιώκοντας την ειρήνη στην αυτοκρατορία, πρωτοστάτησε και υποστήριξε αυτό το σπουδαίο γεγονός. Ωστόσο, ο Προκαθήμενος προειδοποίησε επίσης για την υπερβολική συγχώνευση εκκλησιαστικής και κρατικής εξουσίας: «Συνεργαζόμενη με το κράτος, η Εκκλησία δεν πρέπει να χάνει την προφητική της ελευθερία, την αποστολή της να είναι το φως του κόσμου».
Θύμισε ότι τα ζητήματα θεολογικού και κανονικού χαρακτήρα πρέπει να επιλύονται αποκλειστικά εντός της Εκκλησίας – μέσω συλλογικής συζήτησης και προσευχητικής καθοδήγησης, και όχι με πολιτικές μεθόδους. Η συνεργασία μεταξύ Εκκλησίας και κράτους είναι δυνατή και αναγκαία – στον τομέα της ελεημοσύνης, της προστασίας της οικογένειας, του πολιτισμού, της ιστορικής κληρονομιάς, – αλλά πρέπει να είναι σαφώς περιορισμένη, ώστε να αποφευχθεί η υποκατάσταση πνευματικών προσανατολισμών από εξωτερικά συμφέροντα.
Κλείνοντας, ο Μακαριώτατος εξέφρασε την ελπίδα ότι το επετειακό φόρουμ θα γίνει τόπος βαθιάς θεολογικής σκέψης, αδελφικής επικοινωνίας και καθορισμού του συνοδικού πνεύματος: «Ας γίνει αυτή η στρογγυλή τράπεζα χώρος γόνιμου θεολογικού διαλόγου, εμπνευσμένου από τη Θεία Αποκάλυψη και την Ιερή Παράδοση στο πνεύμα της αδελφικής ενότητας στην ένωση της ειρήνης» (Εφ. 4:3).
Όπως ανέφερε η СПЖ, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Ιεράς Συνόδου στις 19 Μαρτίου 2025 λήφθηκε απόφαση για τον εορτασμό της 1700ης επετείου της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι εορτασμοί θα πραγματοποιηθούν στις 1 Ιουνίου 2025, την Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου.
Η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος, που πραγματοποιήθηκε το 325 μ.Χ. στην πόλη Νίκαια (σύγχρονη Τουρκία), αποτέλεσε καθοριστικό γεγονός στην ιστορία του χριστιανισμού, υπενθυμίζουν στην υπηρεσία Τύπου της ΟυΠЦ. Σε αυτήν εγκρίθηκε το Νικαιακό σύμβολο της πίστης, που καθόρισε τις βάσεις της ορθόδοξης θεολογίας, καθώς και καταδικάστηκε η αίρεση του Αρείου. Η Σύνοδος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της διδασκαλίας της Εκκλησίας και στην ενίσχυση της ενότητας των χριστιανών. Ειδικότερα, με τις αποφάσεις της Συνόδου καθορίστηκε για όλη την Εκκλησία η αρχή καθορισμού της ημέρας εορτασμού του Πάσχα.
