Πνευματική ζωή – η καλύτερη πρόληψη των ψυχικών ασθενειών
Στις 10 Οκτωβρίου γιορτάστηκε η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας. Εξετάζουμε πώς η υπερηφάνεια και ο εγωισμός προκαλούν ψυχικές διαταραχές και γιατί η πνευματικότητα είναι το θεμέλιο της υγείας.
```html
Η ψυχή μας είναι πολύ στενά συνδεδεμένη με την πνευματική ζωή. Αν την διαχειριζόμαστε λανθασμένα, αυτό μπορεί να οδηγήσει, μεταξύ άλλων, και σε ψυχικές ασθένειες. Ωστόσο, το να θεωρούμε ότι όλες οι ψυχικές ασθένειες είναι αποτέλεσμα των αμαρτιών μας, θα ήταν ένα χονδροειδές λάθος.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ασθενειών είναι αποτέλεσμα διαταραχής της εγκεφαλικής λειτουργίας. Μπορούν να κληρονομηθούν από τους προγόνους ή να αποκτηθούν ως αποτέλεσμα στρες, τραύματος και άλλων αιτιών που δεν εξαρτώνται από εμάς. Ωστόσο, οι πνευματικές αιτίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση ή την επιδείνωση των ψυχικών διαταραχών.
Η υπερηφάνεια και ο εγωισμός – η ρίζα των ψυχικών διαταραχών
Η βασική αιτία που προκαλεί πολλές ψυχικές ασθένειες, σύμφωνα με την ομόφωνη γνώμη των αγίων πατέρων, – είναι η υπερηφάνεια και ο εγωισμός (φιλαυτία). Αυτά προκαλούν ψυχική αστάθεια και πολλές νευρωτικές καταστάσεις. Αυτό σχετίζεται με την επώδυνη συγκέντρωση στον εαυτό μας και τις εμπειρίες μας.
Συχνά τοποθετούμε το «εγώ» μας στο κέντρο του σύμπαντος και, αντίστοιχα, περιμένουμε ότι ολόκληρος ο κόσμος θα ανταποκρίνεται στις επιθυμίες μας.
Αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια, κάτι που, με τη σειρά του, προκαλεί αντίδραση θυμού, προσβολής, υπερβολικής ανησυχίας ή απελπισίας.
Ο υπερβολικός εγωισμός και η υπερηφάνεια καθιστούν τον άνθρωπο ανίκανο για ταπείνωση και αποδοχή των παθημάτων, κάτι που μπορεί να προκαλέσει νευρώσεις, φοβίες και κατάθλιψη ως αντίδραση στην «πληγωμένη αξιοπρέπεια». Ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης δίδασκε ότι το αίσθημα μοναξιάς και η αίσθηση ότι «κανείς δεν με καταλαβαίνει», είναι ακριβώς αποτέλεσμα του εγωισμού μας.
Πώς τα πάθη καταστρέφουν την ψυχή
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η αμαρτωλή συμπεριφορά, ή η ικανοποίηση των παθών, – δεν είναι απλώς ηθική παραβίαση. Είναι μια πράξη που καταστρέφει πρώτα απ' όλα την αρμονική λειτουργία της ανθρώπινης φύσης. Διαταράσσει τη σχέση μας με τον Θεό, κάτι που οδηγεί σε ανισορροπία ολόκληρου του οργανισμού μας. Η εσωτερική δυσφορία, η καταπίεση, ο εκνευρισμός, η ανησυχία – είναι σημάδια παραβίασης αυτής της αρμονίας.
- Η απώλεια του νοήματος της ζωής οδηγεί σε πτώση του ζωτικού τόνου, καταπίεση και μπορεί να συμβάλει σε βιοχημική διαταραχή της ισορροπίας της σεροτονίνης, προκαλώντας κατάθλιψη.
- Η ματαιοδοξία υπό ορισμένες συνθήκες ενεργοποιεί υστερική αντίδραση.
- Η ασυγκράτητη και οργισμένη συμπεριφορά οδηγεί σε συνεχή ένταση του νευρικού συστήματος, κάτι που αντικατοπτρίζεται στην ψυχοσωματική.
- Η υπερβολική ονειροπόληση, που δεν ελέγχεται από τη βούληση, θεωρείται ως φυγή από τον πραγματικό κόσμο στον κόσμο της φαντασίας, κάτι που μπορεί να αποτελέσει έδαφος για την ανάπτυξη αυτιστικής απομόνωσης.
Η λανθασμένη πνευματική ζωή οδηγεί σε εξασθένηση της βούλησης, κάτι που ενισχύει την αμαρτωλή κατάσταση της ψυχής. Οι φοβίες και οι αγχώδεις διαταραχές συχνά οφείλονται σε εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ επιθυμίας και καθήκοντος, πάθους και συνείδησης.
Αμαρτία και ασθένεια: πού είναι το όριο;
Πρέπει, βεβαίως, να διακρίνουμε τις ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με την αμαρτωλή συμπεριφορά από εκείνες που οφείλονται σε ασθένεια του εγκεφάλου. Η αμαρτία μπορεί να υπάρχει μόνο εκεί όπου υπάρχει δυνατότητα ελεύθερης επιλογής.
Αν κάποιος βρίσκεται σε κατάσταση σοβαρής ψυχικής διαταραχής, οι πράξεις του δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αμαρτωλές, καθώς δεν είναι σε θέση να επηρεάσει τη συμπεριφορά του.
Η μετάνοια και η κανονικοποίηση της πνευματικής ζωής μπορούν να ανακουφίσουν τα νευρωτικά και ψυχοσωματικά συμπτώματα της ασθένειας. Αλλά δεν μπορούν να εξαλείψουν σοβαρές ενδογενείς ασθένειες (όπως η σχιζοφρένεια ή η διπολική διαταραχή), οι οποίες απαιτούν φαρμακευτική αγωγή.
Όλα αυτά δείχνουν ότι η σωστή πνευματική ζωή μπορεί να είναι ένα ισχυρό προληπτικό μέσο προστασίας από πολλές ψυχικές ασθένειες. Η προσευχή εκτελεί μια σημαντική ρυθμιστική λειτουργία, μειώνοντας την αρνητική επίδραση του στρες.
Η αυθεντική πνευματική εμπειρία, που αναπτύσσει στον άνθρωπο την αγάπη, την ειρήνη, την μακροθυμία, εξασφαλίζει και την ψυχική υγεία.
Η πνευματικότητα – είναι το απαραίτητο θεμέλιο για την οικοδόμηση ψυχικής ανθεκτικότητας. Και η καταστροφή αυτού του θεμελίου δημιουργεί ευπάθεια για την ανάπτυξη ασθενειών. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ίδια η ασθένεια – είναι ήδη μια ξεχωριστή κλινική οντότητα που απαιτεί επαγγελματική ιατρική θεραπεία.
```
