Θεολογία του αγγειοπλαστικού τροχού: τι σημαίνει ο χρόνος για τον χριστιανό;
14 Σεπτεμβρίου – ημέρα της Εκκλησιαστικής Πρωτοχρονιάς. Σκεφτόμαστε για τη φύση του χρόνου, την υποκειμενικότητά του και το πώς η Πρόνοια του Θεού ενεργεί στη ζωή μας.
14 Σεπτεμβρίου – ημέρα Εκκλησιαστικού νέου έτους. Στην πραγματικότητα, αυτή η ημερομηνία έχει έμμεση σχέση με την ουσία της Εκκλησίας. Αρχικά, το Νέο Έτος στη Ρωσία γιορταζόταν την άνοιξη, την 1η Μαρτίου, σύμφωνα με το βυζαντινό έθιμο. Στη συνέχεια, το 1492, ο τσάρος Ιβάν Γ' μετέφερε το νέο έτος στην 1η Σεπτεμβρίου (παλαιό στυλ), για να είναι πιο βολικό να συλλέγονται οι φόροι και οι εισφορές μετά τη συγκομιδή. Και μερικούς αιώνες αργότερα, ο τσάρος Πέτρος ο Πρώτος διέταξε να γιορτάζεται το Νέο Έτος την 1η Ιανουαρίου, για να είναι «όπως στην Ευρώπη». Ωστόσο, το εκκλησιαστικό έτος δεν μεταφέρθηκε στην 1η Ιανουαρίου, παραμένοντας στη θέση του, καθώς αυτό θα διατάρασσε τη συνήθη λειτουργική τάξη.
Ο χρόνος - Δημιουργία του Θεού
Στη ροή του χρόνου είναι αδύνατο να τοποθετηθεί ένα σημάδι και να ειπωθεί: «Εδώ είναι η αρχή, και εδώ το τέλος». Αυτό είναι σαν να προσπαθείς να βάλεις ένα ξηρό κλαδί σε έναν ορμητικό ορεινό χείμαρρο.
Ο χρόνος – είναι μια δημιουργία του Θεού, όπως και όλα τα υπόλοιπα, αλλά έχει τη δική του ιδιαιτερότητα, την οποία συχνά αρνούμαστε να παρατηρήσουμε.
Πρώτον, ο χρόνος υπάρχει πάντα μόνο στο παρόν. Δεν υπάρχει ούτε στο παρελθόν, ούτε στο μέλλον. Το παρελθόν – είναι ο τομέας του ανύπαρκτου, αυτού που ζει στον άνθρωπο με τη μορφή αναμνήσεων. Η μνήμη της ανθρωπότητας, όπως και η μνήμη ενός μεμονωμένου ανθρώπου, αποτελεί κάτι ασταθές, φανταστικό, που θυμίζει περισσότερο το χθεσινό όνειρο παρά την πραγματικότητα. Στη μνήμη του ανθρώπου κάτι διαγράφεται, ενώ κάτι παραμένει. Ο κορονοϊός, που φαινόταν να έχει γεμίσει όλα τα κύτταρα του εγκεφάλου μας, έγινε μέρος της μνήμης. Και ο πόλεμος, που συνεχίζεται ήδη αρκετά χρόνια, φαίνεται να υπάρχει στη ζωή μας για μια αιωνιότητα.
Όσον αφορά την παγκόσμια ιστορία, η μνήμη της ανθρωπότητας είναι καταγεγραμμένη με τη μορφή ιστορικών μνημείων και εγγράφων, τα οποία οι ιστορικοί ερμηνεύουν όπως τους αρέσει. Δεν έχουμε και ποτέ δεν είχαμε αντικειμενικά βιβλία ιστορίας. Κάθε ιστορία γράφεται για να εξυπηρετήσει τη γνώμη κάποιου.
Η ιστορία συντάσσεται από αυτούς που νίκησαν σε αυτό το στάδιο του χρόνου. Δεν αφορά το τι συνέβη κάποτε, αλλά το πώς πρέπει να το κατανοήσεις σωστά τώρα.
Γι' αυτό, μετά από οποιαδήποτε επανάσταση και ανατροπή, το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να ξαναγράφουν τα βιβλία ιστορίας.
Πόσο μάλλον δεν υπάρχει χρόνος στο μέλλον, που δεν έχει ακόμη έρθει. Και όλα όσα σκεφτόμαστε για το τι μπορεί να μας συμβεί εκεί – είναι οι φαντασίες μας, τα όνειρα, οι ελπίδες ή οι φόβοι μας. Δηλαδή, ο χρόνος υπάρχει μόνο στη δεδομένη στιγμή – εδώ και τώρα. Όλοι οι «παλιοί» και «νέοι» χρόνοι, όλα όσα υπήρξαν και όλα όσα θα υπάρξουν, βρίσκονται μόνο στο μυαλό μας και πουθενά αλλού. Όπως και οι αναμνήσεις μας για τις προσβολές, τα τραύματα, την παλιά ευτυχία ή δυστυχία – όλα αυτά είναι το φορτίο του εγκεφάλου μας. Αν το πετάξεις από εκεί, θα εξαφανιστεί μια για πάντα. Αυτό είναι ένα σημαντικό σημείο που αφορά την πνευματική ζωή. Δεν υπάρχουν προσβολές, υπάρχουν μόνο σκέψεις για την προσβολή. Πετάξτε τη σκέψη – και η προσβολή θα εξαφανιστεί.
Ο χρόνος ως προσωπική εμπειρία
Δεύτερον, ακόμη και ο χρόνος που υπάρχει «εδώ και τώρα», βρίσκεται επίσης μόνο στο μυαλό μας και εξαρτάται άμεσα από αυτό. Υπάρχει μια επιστήμη – η χρονοβιολογία. Λοιπόν, αυτή απέδειξε ότι ο εσωτερικός χρονομέτρης του ανθρώπου (αν, για παράδειγμα, βρίσκεται σε κλειστό χώρο χωρίς ρολόγια και δεν βλέπει την εναλλαγή ημέρας και νύχτας) μπορεί να επεκτείνει το εικοσιτετράωρο. Ο βιολογικός κύκλος εκεί αρχίζει να λειτουργεί εντελώς διαφορετικά. Ο σπηλαιολόγος Μισέλ Σιφρ, που έμεινε με αυτόν τον τρόπο κάτω από τη γη σε βάθος 130 μέτρων για 63 ημέρες, ήταν σίγουρος ότι έζησε εκεί μόνο ένα μήνα. Η ροή του χρόνου είναι υποκειμενική και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Επιπλέον, ο χρόνος μπορεί να έχει μέσα στον άνθρωπο πολλές ροές ταυτόχρονα. Έτσι, προσωπικά μου φαίνεται ότι, από τη μία πλευρά, οι εβδομάδες, οι μήνες και ακόμη και τα χρόνια περνούν σαν στύλοι έξω από το παράθυρο ενός τρένου που τρέχει, και από την άλλη πλευρά, υπάρχει η αίσθηση ότι ο πόλεμος που ζούμε τώρα διαρκεί ήδη πολλές δεκαετίες.
Ο τροχός του χρόνου
Τρίτον, ο στόχος του χρόνου δεν είναι να ρέει από το παρελθόν στο μέλλον. Η λειτουργία του είναι άλλη – να αλλάζει αυτό που ζει στο παρόν.
Ο χρόνος – είναι ο τροχός του αγγειοπλάστη στα χέρια του Ουράνιου Δασκάλου. Η γέννηση του ανθρώπου – είναι ένα κομμάτι πηλού που ρίχνεται σε αυτόν τον τροχό. Η αποχώρηση από τη γήινη ζωή – είναι η αφαίρεση του έτοιμου προϊόντος από αυτόν τον τροχό.
Ο χρόνος – είναι η περιστροφή του τροχού, όπου τα χέρια της Πρόνοιας του Θεού δημιουργούν αυτό που ο Κύριος αποφάσισε στο σχέδιό Του. Φυσικά, μόνο ένας πολύ ταπεινός άνθρωπος μπορεί να συγκριθεί με τον εύπλαστο πηλό, και η αυθαιρεσία μας δεν οδηγεί πάντα στο αποτέλεσμα που ήταν στο σχέδιο του Αγγειοπλάστη.
Ο χρόνος – είναι η μόνη σημαντική για εμάς αξία. Γιατί, στην ουσία, είναι το μόνο που έχουμε. Και από το πώς και πού θα το ξοδέψουμε, εξαρτάται το πού θα βρεθούμε μετά το τέλος του χρόνου. Αλλά η πιο σημαντική ίντριγκα είναι ότι δεν ξέρουμε πόσο χρόνο έχουμε στη διάθεσή μας.
Σκεπτόμενος τη λειτουργία αυτού του τροχού του χρόνου, έθεσα στον εαυτό μου το ερώτημα: «Και πού θα ήθελα να πατήσω το σημάδι «στοπ» σε αυτόν τον τροχό; Σε ποιο σημείο της προσωπικής μου ιστορίας ζωής θα ήθελα να σταματήσω την περιστροφή του και να μείνω εκεί για πάντα;»
Φυσικά, δεν πρόκειται τόσο για τις συνθή
