Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος μίλησε για τη δημιουργία της «Κοινής Ιερής Κοσμοθεωρίας»
Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως εξήγησε τι ενώνει τον Θεό, τον Αλλάχ, τον Βράχμα και το Λαμπερό Κενό.
Στις 29 Ιουλίου 2025 στην Κωνσταντινούπολη ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε στη συνάντηση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Θρησκειών για την ειρήνη με προγραμματική ομιλία «Αντιφάσεις και προϋποθέσεις διαθρησκειακού διαλόγου», στην οποία παρουσίασε την έννοια της δημιουργίας «Κοινής Ιερής Κοσμοθεωρίας» ως απάντηση στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος καθόρισε το κύριο πρόβλημα του σύγχρονου κόσμου ως την κυριαρχία της «υλιστικής κοσμοθεωρίας με αναγωγικά-απλοποιητικό χαρακτήρα», η οποία «περιορίζει την ανθρώπινη ευημερία αποκλειστικά στη υλική της διάσταση, αποκλείοντας συστηματικά κάθε αναφορά στο Ιερό».
Σύμφωνα με τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, συνέπεια αυτής της κοσμοθεωρίας είναι η «παραμόρφωση της έννοιας της ανθρώπινης ολότητας», που «συμβάλλει στην απομόνωση, την εκμετάλλευση και την καταστροφή του περιβάλλοντος». Ο άνθρωπος σε αυτό το παράδειγμα «μετατρέπεται σε αυτόνομη μονάδα, επιδιώκοντας την ευημερία του εις βάρος των άλλων και του φυσικού κόσμου».
Ως αντίδραση, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος πρότεινε τη δημιουργία «Κοινής Ιερής Κοσμοθεωρίας» — μιας δομής που προορίζεται να χρησιμεύσει ως «θεωρητική βάση για την Κοινή Ιερή Ευημερία». Τόνισε ότι δεν πρόκειται για «προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας συγκρητικής θρησκείας ή αντικατάστασης των μοναδικών κοσμοθεωριών που χαρακτηρίζουν κάθε θρησκευτική παράδοση».
«Αυτή η δομή βασίζεται σε τέσσερις θεμελιώδεις πυλώνες, που αποτελούν μια ολοκληρωμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Στο κέντρο βρίσκεται το ίδιο το Ιερό, η ανώτατη, απόλυτη πραγματικότητα, που εκφράζεται με διάφορους τρόπους: ως Θεός, Αλλάχ, Βράχμαν ή ως Λαμπερή Κενότητα», είπε ο Πατριάρχης. Σύμφωνα με τα λόγια του, οι άνθρωποι θεωρούνται «ως όντα που από τον ίδιο τον ορισμό τους συνδέονται με άλλους, ακριβώς επειδή βασίζονται στο Ιερό».
Σύμφωνα με τα λόγια του, η δύναμη της δημιουργίας της «Κοινής Ιερής Κοσμοθεωρίας» έγκειται «στην προσπάθεια υπέρβασης του χάσματος μεταξύ πίστης και επιστήμης».
«Βασιζόμενη στις σύγχρονες ανακαλύψεις της κβαντικής μηχανικής και της βιολογίας, προκαλεί τα κυρίαρχα μηχανιστικά μοντέλα του σύμπαντος, προσφέροντας αντί αυτού μια εικόνα σκοπιμότητας και διασυνδεδεμένης ολότητας, που συμφωνεί με τις πνευματικές προοπτικές», δήλωσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Τόνισε ότι «η πολυφωνία των θρησκειών, όπως και η πολυγλωσσία, φαίνεται να είναι ένα εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί».
Σύμφωνα με τα λόγια του Πατριάρχη, ο στόχος της «Κοινής Ιερής Κοσμοθεωρίας» «είναι η δημιουργία ενός μεταγλωσσικού συστήματος αναφοράς, ενός τόπου συνάντησης, που θα επιτρέψει τη "μετάφραση" των ξεχωριστών ιερών αληθειών σε μια κοινώς κατανοητή ορολογία, ικανή να αρθρώσει λόγο στον σύγχρονο κόσμο».
«Δεν καλούμαστε να δημιουργήσουμε μια νέα παγκόσμια θρησκεία συναίνεσης. Καλούμαστε, ο καθένας από την άποψη της πίστης του, να δημιουργήσουμε μια παγκόσμια ένωση συνείδησης, μια προφητική μαρτυρία, που θα διατηρήσει ανοιχτό τον ορίζοντα του υπερβατικού σε έναν κόσμο που απειλείται με ασφυξία εντός των υλικών ορίων. Η ενότητά μας βασίζεται όχι στις κοινές μας πεποιθήσεις, αλλά στην κοινή μας αγάπη για την ανθρωπότητα και στην κοινή μας αναφορά στο μυστήριο του ενός Θεού. Αυτός είναι ο μόνος δυνατός κόσμος», ολοκλήρωσε την ομιλία του ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Προηγουμένως, η ΕΟΔ έγραψε ότι, σύμφωνα με τα λόγια του Αρχιεπισκόπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Ελπιδοφόρου, όλες οι θρησκείες είναι μυριάδες μονοπάτια που οδηγούν σε έναν Θεό.
