Η Εκκλησία γιορτάζει το Αντίπασχα (Κυριακή του Θωμά)
Ο τίτλος "Αντιπάσχα" προέρχεται από το ελληνικό "αντί του Πάσχα" και σημαίνει όχι την αντίθεση προς την κύρια γιορτή, αλλά την ανανέωση και τη συνέχεια αυτής.
Την πρώτη Κυριακή μετά το Πάσχα, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί σε όλο τον κόσμο γιορτάζουν του Αντιπάσχα, γνωστή και ως Κυριακή του Θωμά. Αυτή η ημέρα ολοκληρώνει την Λαμπρή Εβδομάδα και έχει βαθύ θεολογικό νόημα στην εκκλησιαστική παράδοση.
Η ονομασία "Αντιπάσχα" προέρχεται από τα ελληνικά "αντί του Πάσχα" και σημαίνει όχι την αντίθεση στον κύριο εορτασμό, αλλά την ανανέωση και συνέχεια αυτού. Εάν την ημέρα του Πάσχα η Εκκλησία γιορτάζει το ίδιο το γεγονός της Ανάστασης του Χριστού, το Αντιπάσχα αφιερώνεται στην επιβεβαίωση της αλήθειας αυτού του γεγονότος μέσω της εμφάνισης του αναστημένου Σωτήρα στους αποστόλους και ιδιαίτερα στον Θωμά.
Ο Μητροπολίτης Αντώνιος Σουρόζ γράφει για αυτή την ημέρα: «Το Αντιπάσχα δεν είναι "δεύτερο Πάσχα", ούτε "κατά του Πάσχα", αλλά "αντί του Πάσχα" ή "προς το Πάσχα". Είναι η επανάληψη του Πάσχα, η επιστροφή στο Πάσχα... Για μια ολόκληρη εβδομάδα ζούμε το φως του Πάσχα, και τώρα επιστρέφουμε σε αυτή την ημέρα για να την βιώσουμε πιο βαθιά».
Το Αντιπάσχα παραμένει μια σημαντική υπενθύμιση ότι η πίστη μπορεί να περιλαμβάνει περιόδους αμφιβολίας και αναζήτησης, αλλά είναι σημαντικό αυτές οι αμφιβολίες να οδηγούν σε μια πιο βαθιά γνώση της αλήθειας, όπως συνέβη με τον απόστολο Θωμά. Επιπλέον, αυτή η εορτή υπογραμμίζει την πραγματικότητα της σωματικής Ανάστασης του Χριστού και υπενθυμίζει την επικείμενη γενική Ανάσταση των νεκρών — την κεντρική ελπίδα του Χριστιανισμού.
Κεντρικό γεγονός της εορτής είναι η μνημόνευση της εμφάνισης του Αναστημένου Χριστού στον απόστολο Θωμά. Ο απόστολος Θωμάς, γνωστός και ως Δίδυμος, δεν ήταν παρών κατά την πρώτη εμφάνιση του Ιησού στους μαθητές μετά την Ανάσταση. Ακούγοντας από άλλους αποστόλους την είδηση της Ανάστασης του Διδασκάλου, ο Θωμάς είπε τα διάσημα λόγια: «Εάν δεν δω στα χέρια του τις πληγές από τα καρφιά, και δεν βάλω το δάχτυλό μου στις πληγές από τα καρφιά, και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά του, δεν θα πιστέψω» (Ιω. 20:25).
Οκτώ ημέρες μετά την Ανάστασή Του, ο Χριστός εμφανίστηκε ξανά στους μαθητές, όταν ο Θωμάς ήταν μαζί τους, και απευθύνθηκε άμεσα σε αυτόν: «φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός» (Ιω. 20:27). Καταπληγμένος μέχρι το βάθος της ψυχής του, ο Θωμάς εξέφρασε την ομολογία πίστης, που έγινε μία από τις πιο ισχυρές μαρτυρίες της Θεότητας του Χριστού: «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου!» (Ιω. 20:28).
Αυτό το επεισόδιο έχει ιδιαίτερη σημασία για την χριστιανική πίστη, καθώς μέσω της αφήγησης των πληγών του Χριστού από τον απόστολο Θωμά δόθηκε αδιάψευστη μαρτυρία της πραγματικότητας της σωματικής Ανάστασης του Ιησού. Επιπλέον, η ίδια η εικόνα του Θωμά δείχνει ότι ο δρόμος προς την αληθινή πίστη μπορεί να περνά μέσα από ειλικρινείς αμφιβολίες και αναζητήσεις της αλήθειας.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, μετά την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, ο απόστολος Θωμάς έγινε ζήλος κήρυκας του Ευαγγελίου. Μετέφερε τη χριστιανική διδασκαλία στην Παρθία, την Περσία, τη Μηδία και έφτασε μέχρι την Ινδία, όπου ίδρυσε χριστιανικές κοινότητες που υπάρχουν μέχρι σήμερα. Στην ινδική πόλη Μελιπούρα (σύγχρονη Τσενάι), ο απόστολος Θωμάς υπέστη μαρτυρικό θάνατο για την πίστη — διαπέρασε με λόγχες για την προσέλευση στην χριστιανική πίστη της γυναίκας και του γιου του τοπικού άρχοντα.
